ابلاغیه شماره 6 مصوبات كارگروه ارزيابی تامين مالی جمعی

به اطلاع عاملین مجاز تأمین مالی جمعی، نهادهای مالی و سایر اعلام این حوزه می‌رسد، عطف به اختیارات کارگروه ارزیابی در خصوص مواد 9، 10 و 44 دستورالعمل تأمین مالی جمعی، موارد ذیل به تصویب کارگروه ارزیابی رسید:

1. افزایش سقف مجاز مقادیر قابل تأمین از طریق تأمین مالی جمعی برای هر طرح
2. افزایش سقف مجاز مقادیر پذیرش مجموع طرح‌های باز نزد عام در هر زمان
3. اقرارنامه و بیانیه پذیرش ریسک سرمایه‌گذاری در تأمین مالی جمعی
4. ضوابط انتشار اطلاعات و تبلیغات تأمین مالی جمعی

پیوست 1: افزایش سقف حداکثر مقدار قابل تأمین از طریق تأمین مالی جمعی برای هر طرح

عطف به اختیارات کارگروه ارزیابی در ماده 9 دستورالعمل تأمین مالی جمعی، کلیه عاملین مجاز به عملیات می‌توانند تا سقف 250 میلیارد ریال برای هر طرح تأمین مالی نمایند. تأمین مالی بیش از 250 میلیارد ریال تا سقف 500 میلیارد ریال برای هر طرح، منوط به احراز شرایط ذیل توسط عامل و متقاضی می‌باشد:

شرایط عامل:

• سوابق انضباطی و تخلفاتی مشمول تعلیق طی یک سال گذشته نزد دبیرخانه کارگروه ارزیابی نداشته باشد.
• از آغاز 6 ماه از زمان صدور مجوز عملیات عامل گذشته باشد و از آغاز 10 طرح با مجموع از آغاز 2,000 میلیارد ریال با موفقیت جمع‌آوری وجه شده باشد.

شرایط متقاضی: الف. بر اساس آخرین صورت‌های مالی حسابرسی شده سودده باشد و زیان انباشته نداشته باشد. ب. بر اساس آخرین صورت‌های مالی حسابرسی شده از اکثر نسبت مجموع بدهی‌ها به دارایی‌های آن 70 درصد باشد. پ. سرمایه ثبتی 100 میلیارد ریال باشد. ت. مدیرعامل/اعضای هیئت مدیره بدهی معوق نزد شبکه بانکی و صندوق‌های پژوهش و فناوری (بدهی سررسید شده و پرداخت نشده) نداشته باشند. ث. سابقه تأخیر در پرداخت در سررسید آخرین طرح نداشته باشد (در صورت داشتن سابقه تأمین مالی جمعی). ج. اظهارنظر بازرس و حسابرس متقاضی در خصوص صورت‌های مالی سال مالی اخیر آن مردود یا عدم اظهارنظر نباشد. چ. طرح دارای ضمانت معتبر باشد.

تبصره 1: طرح‌های در حال اجرای متقاضی که در صورت‌های مالی ارائه‌شده منعکس نشده است، باید در محاسبات نسبت موضوع بند «ب» لحاظ شود و این موضوع به تایید عامل و نهاد مالی برسد.

تبصره 2: منظور از ضمانت معتبر، «توثیق اوراق بهادار پذیرفته‌شده در فرابورس ایران و بورس اوراق بهادار تهران»، «توثیق واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای مجوز عملیات از سازمان بورس و اوراق بهادار»، «ضمانت‌نامه تعهد پرداخت صادرشده توسط بانک‌ها و موسسات مالی/اعتباری، صندوق نوآوری و شکوفایی، صندوق‌های پژوهش و فناوری، صندوق‌های ضمانت و ضمانتی دولتی، شرکت‌های بیمه (بیمه‌نامه)» می‌باشد.

تبصره 3: ضریب توثیق اوراق بهادار پذیرفته‌شده در فرابورس ایران و بورس اوراق بهادار تهران، 1.5 برابر اصل تعهدات بر اساس متوسط قیمت 6 ماه گذشته می‌باشد.

تبصره 4: ضریب توثیق واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی، مختلط و کالایی 1.5 برابر اصل تعهدات و ضریب توثیق واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت 1.2 برابر اصل تعهدات، بر اساس متوسط قیمت 6 ماه گذشته می‌باشد.

پیوست 2: افزایش سقف حداکثر مقدار پذیرش مجموع طرح‌های باز نزد عامل در هر زمان

کارگروه ارزیابی بر اساس اختیارات ماده 10 دستورالعمل تأمین مالی جمعی، حداکثر مقدار پذیرش مجموع طرح‌های باز نزد هر عامل در هر زمان را 1,500 میلیارد ریال تعیین کرد.

پیوست 3: اقرارنامه و بیانیه پذیرش ریسک سرمایه‌گذاری در تأمین مالی جمعی

«تأمین مالی جمعی» به‌عنوان روشی برای سرمایه‌گذاری، مشابه سایر روش‌ها، متضمن ریسک‌هایی برای تأمین‌کننده است و … (نام عامل) به‌عنوان عامل مجاز، برخی از خطرات این سرمایه‌گذاری را در اجرای مواد ۲۹ و ۳۰ «دستورالعمل تأمین مالی جمعی»، به شرح زیر به اطلاع تأمین‌کنندگان محترم می‌رساند:

1. در تأمین مالی جمعی، متقاضی با استفاده از وجوه، اقدام به راه‌اندازی و توسعه کسب‌وکار اقتصادی برای تحصیل سود می‌نماید اما سودآوری طرح، قطعی نیست. علاوه بر این از آنجا که متقاضیان و تأمین‌کنندگان مستند به ماده ۲ «دستورالعمل تأمین مالی جمعی» در سود و زیان طرح‌ها شریک هستند، در صورت شکست یا انحراف طرح، احتمال ضرر یا از بین رفتن سرمایه تأمین‌کننده، وجود دارد. ضمناً در صورت انحراف برنامه کسب‌وکار متقاضی از برنامه پیش‌بینی‌شده و نکول متقاضی در پرداخت، عامل در راستای حفظ منافع تأمین‌کنندگان و در چارچوب قراردادهای مربوط، اقدامات مقتضی را انجام می‌دهد.

2. با توجه به نبود ضامن نقدشوندگی طی دوره (تا سررسید)، دسترسی به وجه سرمایه‌گذاری‌شده پیش از موعد سررسید و نقل‌وانتقال گواهی شراکت آن جز در صورت تجویز مقررات و با رعایت کلیه الزامات آنها، وجود نخواهد داشت.

3. عامل در محدوده قوانین، مقررات و توافقات فیمابین، مسئول بررسی صحت اسناد و مدارک و ارائه خدمات مربوط به تأمین مالی جمعی است. به همین دلیل، در راستای اجرای ماده ۳۲ «دستورالعمل تأمین مالی جمعی» عامل توصیه به سرمایه‌گذاری در هیچ طرح خاصی نخواهد کرد. همچنین معرفی یا انتشار فراخوان طرح بدون اخذ نماد اختصاصی از فرابورس یا انجام اقدامات مربوط برای تأمین مالی جمعی خارج از سکو، ممنوع و بلااثر می‌باشد.

4. تأمین مالی جمعی در بستر قوانین و مقررات مربوط انجام شده و کلیه ذینفعان ملزم به اطلاع و رعایت آنها هستند. تغییرات قوانین و مقررات نافی علم و آگاهی سرمایه‌گذاران نسبت به آن‌ها نبوده و نظارت کارگروه ارزیابی تأمین مالی جمعی بر فرآیند مربوط، سالب مسئولیت تأمین‌کنندگان در کسب آگاهی‌های مربوط و تعهد آنها به پذیرش ریسک‌های مطرح در سرمایه‌گذاری نخواهد بود.

5. اعطای مجوز فعالیت به عامل توسط کارگروه ارزیابی تأمین مالی جمعی و فرابورس ایران به‌منظور حصول اطمینان از رعایت قوانین و مقررات و شفافیت اطلاعاتی است. اعطای این مجوزها به معنی نظارت تمام‌عیار بر تمامی متقاضیان و تأمین‌کنندگان یا تأیید مزایا و تضمین سودآوری فعالیت‌های آنها نبوده و هیچ یک از مجوزهای اعطا‌شده توسط فرابورس ایران مبنی بر تأیید طرحی خاص یا توصیه به سرمایه‌گذاری در آن نیست. کارگروه ارزیابی تأمین مالی جمعی و فرابورس ایران در خصوص ضرر و زیان ناشی از اتکا به تمام یا بخشی از مندرجات اسناد و مدارک مربوط، از خود سلب مسئولیت می‌نماید.

6. اعلام ریسک‌های فوق به معنی سلب مسئولیت از عامل نبوده و از آنجا که عامل با اطلاع از قوانین و مقررات مربوط در حدود تکالیف مقرراتی، قراردادی و حرفه‌ای خود اقدام به فعالیت می‌نماید، در صورت قصور یا تقصیر از تکالیف مذکور، حسب مورد از حیث مدنی، کیفری یا انضباطی مسئول خواهد بود. به هر ترتیب، سرمایه‌گذاران می‌توانند در صورت مشاهده هر گونه تخلف از مقررات حاکم بر تأمین مالی جمعی مراتب را با فرابورس ایران مکاتبه نمایند.

به‌موجب این سند، اینجانب/این شرکت … اقرارنامه و بیانیه ریسک سرمایه‌گذاری در تأمین مالی جمعی را دریافت و مطالعه نموده و ضمن اعلام اطلاع از کلیه قوانین، مقررات و خصوصیات این‌گونه از سرمایه‌گذاری و ریسک‌هایی که در آن متصور می‌باشد (از جمله و نه محدود به ریسک‌های مورد اشاره در این سند) مراتب را تأیید نموده و با علم به آن‌ها در این زمینه فعالیت می‌نماید.

پیوست ۴: ضوابط انتشار اطلاعات و تبلیغات تأمین مالی جمعی

فصل اول: تعاریف و کلیات

ماده ۱: اصطلاحات و واژه‌هایی که در «دستورالعمل تأمین مالی جمعی» مصوب ۲۵/۰۲/۱۳۹۷ شورای عالی بورس و اوراق بهادار و «ضوابط اجرایی مواد ۳۹ و ۴۴ دستورالعمل تأمین مالی جمعی» مصوب ۱۴۰۲/۰۳/۲۸ کارگروه ارزیابی تأمین مالی جمعی، تعریف شده‌اند به همان معنی در این ضوابط به کار رفته‌اند. سایر اصطلاحات به شرح زیر تعریف شده است:

1. تبلیغ: منظور، انتشار مستقیم یا غیرمستقیم هرگونه اطلاعات توسط عامل یا نهاد مالی با هدف معرفی عامل و خدمات آن، متقاضیان و طرح‌ها است.
2. آگهی تبلیغاتی: مجموعه داده‌ها، اطلاعات و ادعاهایی است که در تبلیغ منتشر و به مخاطب منتقل می‌شود.

ماده ۲: عاملان در تبلیغات موظف‌اند علاوه بر رعایت کلیه قوانین و مقررات وضع شده از طرف مراجع ذی‌صالح از جمله «دستورالعمل تأمین مالی جمعی» و «ضوابط اجرایی مواد ۳۹ و ۴۴ دستورالعمل تأمین مالی جمعی»، مفاد این ضوابط را رعایت کنند.

فصل دوم: شرایط شکلی و محتوایی تبلیغ

ماده ۳: تبلیغات باید دارای شرایط یا محتوای زیر باشد:

1. در چارچوب مجوز دریافت شده از مراجع ذی‌صالح اساسنامه و طرح کسب و کار عامل باشد؛
2. نام عامل یا آدرس سکوی وی در آگهی تبلیغاتی درج شود؛
3. مبتنی بر اطلاعات و تحلیل‌های مالی و فنی باشد؛
4. در تبلیغ طرح از عباراتی مثل «تحت نظر فرابورس ایران/ سازمان بورس و اوراق بهادار»، «دارای مجوز از فرابورس ایران/ سازمان بورس و اوراق بهادار» یا «مورد تأیید فرابورس ایران/ سازمان بورس و اوراق بهادار» استفاده نشود؛
5. قائم به توانمندی، مدارک علمی یا حرفه‌ای، مجوزها و هرگونه صلاحیت مربوط به یک فرد نباشد؛
6. حاوی وعده انجام یا ترک فعلی که با قوانین و مقررات مغایرند، نباشد؛
7. نوعاً منجر به ایجاد ظاهری گمراه‌کننده از روند تأمین مالی جمعی یا اغوای اشخاص به سرمایه‌گذاری در یک طرح خاص نشود.

ماده ۴: درج هرگونه محتوای تبلیغاتی که موجب بی‌اعتباری یا سوءظن نسبت به درستی، امانتداری، شهرت و صحت کالا و خدمات ارائه شده توسط هر شخص حقیقی و حقوقی از جمله رقبا، ارکان و فعالان بازار سرمایه گردد ممنوع است.

ماده ۵: عامل باید بتواند ادعاها و اطلاعاتی که در آگهی تبلیغاتی آورده شده را از طریق ارائه مستندات و شواهد قابل قبول، اثبات نماید.

ماده ۶: در صورتی که آگهی تبلیغاتی حاوی وعده یا تعهدی از سوی شخصی غیر از عامل باشد، مستندات مربوط به موافقت شخص مذکور باید به نحو مقتضی در قسمت اسناد و مدارک پیوست مربوط به طرح در سکو، منعکس شود.

ماده ۷: چنانچه در آگهی تبلیغاتی موردی تضمین شده باشد، عامل موظف است تمامی اطلاعات، مدارک و مستندات مربوط به تضمین را در قسمت اسناد و مدارک پیوست مربوط به طرح در سکو، بارگذاری نماید.

ماده ۸: تضمین و تعیین سود به هر شکلی از جمله اشاره به درصد معینی از سود یا به کار بردن عبارتی که عرفاً یا ضمناً تداعی‌کننده تعیین، تضمین یا قطعیت سود باشد، ممنوع است. تبصره ۱: در صورت اعلام نرخ سود در طرح، ذکر عبارت «پیش‌بینی» الزامی است و استفاده از عبارت «نرخ سود مؤثر» مجاز نمی‌باشد. تبصره ۲: تضمین یا ضمانت طرح (در صورت وجود) مربوط به اصل مبلغ سرمایه‌گذاری است و نسبت دادن یا اطلاق آن به سود طرح ممنوع می‌باشد.

ماده ۹: در تمامی آگهی‌های تبلیغاتی، رعایت قوانین و مقررات مربوط به حقوق مادی و معنوی مخترعان، مؤلفان، مصنفان و هنرمندان و همچنین «ضوابط فعالیت اشخاص تحت نظارت در فضای مجازی» مصوب ۱۹/۱۰/۱۴۰۱ هیئت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار (با اصلاحات بعدی) الزامی بوده و استفاده از نام و علائم تجاری سایر اشخاص بدون کسب رضایت کتبی از ذینفعان ممنوع است. عامل موظف است مستندات مربوط به رضایت اشخاص اخیر را در قسمت اسناد و مدارک پیوست درج نماید.

ماده ۱۰: آگهی تبلیغاتی نباید گمراه‌کننده باشد. از جمله مواردی که محتوای آگهی تبلیغاتی گمراه‌کننده تلقی می‌شود عبارتند از:

1. حاوی اطلاعات یا ادعاهای غیرواقعی یا غیرقابل اثبات باشد؛
2. مبهم بوده یا مفاهیم متفاوتی از آن قابل برداشت باشد؛
3. استناد به مدارک، مستندات، مجوزها و تأییدهایی که تاریخ اعتبار آنها منقضی شده یا به هر دلیل معتبر نیستند، گردد؛
4. تبلیغ طرح‌های عام النی باشد که از سوی مراجع ذی‌صلاح حسب اختیارات و وظایف قانونی آنها غیرمجاز اعلام شده یا مجوز آنها باطل شده است.

تبصره: در صورتی که همزمان با انتشار تبلیغ متضمن مفاد مواد ۵، ۶ و ۷ این ضوابط، مدارک و مستندات مذکور در مواد مورد اشاره، در قسمت معرفی طرح منعکس نشود، تبلیغات مذکور در حکم گمراه‌کننده تلقی می‌شود.

ماده ۱۱: در صورتی که در آگهی تبلیغاتی به سطح ریسک اشاره شود، ارائه آن باید مبتنی بر رتبه‌بندی و اعتبارسنجی توسط شرکت‌های معتبر این حوزه که از مراجع ذی‌صلاح مجوزهای لازم را داشته و مشخصات آنها قابل استعلام باشد، صورت گیرد.

ماده ۱۲: ارائه هرگونه پیش‌بینی در آگهی تبلیغاتی در صورت فراهم شدن تمامی شرایط زیر مجاز است:

1. معقول، منطقی، متعارف و قابل دسترسی باشد؛
2. مفروضات طرح و عوامل مؤثر بر وقوع پیش‌بینی مبتنی بر طرح کسب و کار به صورت دقیق تشریح شود؛
3. میزان تأثیر هر پیش‌بینی و مؤلفه در بازدهی نهایی طرح بیان شود؛
4. احتمال عدم وقوع پیش‌بینی‌ها، عوامل مؤثر بر آن و تأثیر عدم حصول پیش‌بینی در بازدهی طرح ذکر شود؛
5. مدارک و مستندات مربوط به پیش‌بینی مذکور در قسمت معرفی طرح درج گردد.

تبصره: به محض اینکه در موضوع پیش‌بینی‌شده تغییری حاصل شود، عامل موظف است به صورت آنی اطلاعات مربوط را افشا کند.

ماده ۱۳: پیش از اخذ نماد اختصاصی از فرابورس، هرگونه تبلیغات تحت هر عنوان ممنوع است.

ماده ۱۴: مسئولیت تبلیغات مرتبط با طرح‌های تأمین مالی جمعی، بر عهده عامل و نهاد مالی می‌باشد.

فصل سوم: نظارت بر تبلیغات و انتشار اطلاعات

ماده ۱۵: کارگروه یا فرابورس می‌توانند جهت اطمینان از انطباق تبلیغات با مفاد این ضوابط از عاملان توضیح خواسته یا مدارک لازم را مطالبه نمایند؛ عاملان موظف‌اند در این زمینه همکاری‌های لازم را به عمل آورند.

ماده ۱۶: در صورتی که دبیرخانه کارگروه، تبلیغاتی را خلاف مفاد این ضوابط یا سایر قوانین و مقررات تشخیص دهد، می‌تواند تا بررسی موضوع و اعلام نظر نهایی، دستور توقف انتشار آن را به عامل ارسال نموده و نامبرده موظف است به محض دریافت دستور مذکور، اقدامات مقتضی برای توقف انتشار آگهی تبلیغاتی را انجام دهد. دبیر کارگروه پس از صدور دستور توقف انتشار آگهی تبلیغاتی، مطابق مفاد «ضوابط اجرایی مواد ۳۹ و ۴۴ دستورالعمل تأمین مالی جمعی» اقدام می‌نماید.

ماده ۱۷: در صورت نقض هر یک از مقررات این ضوابط، مطابق «ضوابط اجرایی مواد ۳۹ و ۴۴ دستورالعمل تأمین مالی جمعی» اقدام خواهد شد.

ماده ۱۸: تمامی قوانین و مقررات راجع به تبلیغات طرح‌های تأمین مالی جمعی از جمله مفاد این ضوابط، شامل اطلاعات افشا شده بر سکو نیز می‌گردد؛ نقض این مقررات در انتشار اطلاعات بر سکو تخلف محسوب می‌شود.

ضوابط انتشار اطلاعات و تبلیغات تأمین مالی جمعی در اجرای ماده ۴۴ «دستورالعمل تأمین مالی جمعی» مصوب ۱۳۹۷/۰۲/۲۵ شورای عالی بورس و اوراق بهادار، در ۱۸ ماده و ۴ تبصره در تاریخ ۱۹/۰۳/۱۴۰۳ به تصویب کارگروه ارزیابی تأمین مالی جمعی رسید و از تاریخ ابلاغ لازم‌الرتباع می‌باشد.